Tất cả vì trải nghiệm nhập liệu bằng phím dễ dàng của người dùng
Sự phát triển của Máy tính công thái học được thúc đẩy thông qua phản hồi của những người sử dụng máy tính tại nơi làm việc, các nghiên cứu chi tiết và thử nghiệm liên tục. Đọc tiếp để tìm hiểu toàn bộ câu chuyện.
Kanako Kimura
Đơn vị phụ trách phần cứng
Bộ phận chiến lược sản phẩm
Đơn vị kinh doanh giáo dục
Casio Computer Co., Ltd.
Shunsuke Oka
Bộ phận thiết kế
Đồng hồ & thiết bị đeo
Casio Computer Co., Ltd.
Thực tế: 75% người dùng máy tính đánh giá cao khả năng nhập liệu bằng phím dễ dàng khi mua máy tính
Bạn có xem khả năng nhập liệu bằng phím dễ dàng hoặc thoải mái là yếu tố quan trọng khi mua máy tính không?
(Khảo sát nhân viên sử dụng máy tính bằng tay phải tại Tokyo và ba tỉnh tại Nhật Bản năm 2021, N=513)
Bạn sử dụng tay nào?
(Khảo sát nhân viên sử dụng máy tính tại Tokyo và ba tỉnh tại Nhật Bản năm 2020, N=2.034)
Bạn sử dụng bao nhiêu ngón tay?
(Khảo sát nhân viên sử dụng máy tính bằng tay phải tại Tokyo và ba tỉnh tại Nhật Bản năm 2021, N=513)
* Bên được thuê thực hiện khảo sát: ASMARQ Co., Ltd.; Phương pháp khảo sát: Nghiên cứu trên Internet
Người dùng đang tìm kiếm điều gì trong một chiếc máy tính? Khảo sát cho thấy 75% người dùng đánh giá cao khả năng nhập liệu bằng phím dễ dàng khi mua máy tính. Kết quả này đã định hình nên câu hỏi cốt yếu cho nghiên cứu: “Những yếu tố nào giúp cho việc nhập dữ liệu bằng phím trở nên dễ dàng hơn trên máy tính?” Từ đó, chúng tôi đã bắt đầu dự án phát triển một chiếc máy tính có thể mang đến khả năng thao tác tốt hơn cho những người dùng thường xuyên mà chỉ sử dụng từ ba đến năm ngón tay phải để nhấn phím.
Trong thời đại có sẵn nhiều ứng dụng máy tính khác nhau, người dùng vẫn đánh giá cao khả năng nhập dữ liệu bằng phím dễ dàng của máy tính vật lý. Dự án này đã mang lại cho tôi một cảm nhận mới về giá trị của khả năng này. Dòng Máy tính hiệu suất cao của Casio đã được người dùng yêu thích đón nhận vì chất lượng xuất sắc và khả năng nhập dữ liệu bằng phím dễ dàng. Vì vậy, nhiệm vụ của dự án mới lần này là sáng tạo ra một cách thức mới để thể hiện được mức độ dễ sử dụng.
Phân tích chi tiết từng cử động của bàn tay và ngón tay, được thực hiện bởi viện nghiên cứu chuyên môn
Thiết bị chuyên dụng như máy ảnh ghi lại cử động và cảm biến lực nhấn phím 3D đã được sử dụng để thu thập dữ liệu khách quan
• Cử động và tư thế tay và ngón tay
• Hướng nhấn phím
Bản đánh giá các tài liệu trước đây cho thấy thiết kế phím của máy tính Casio thường dựa trên các cuộc phỏng vấn, các tiêu chuẩn bàn phím ISO, v.v. Kanako Kimura đã nảy ra một ý tưởng khác. Cô muốn thêm một cách tiếp cận khách quan vào các đánh giá mang tính chủ quan và cố hữu để khai mở bí mật đằng sau khả năng nhập liệu bằng phím dễ dàng. Một trong những viện nghiên cứu lớn nhất Nhật Bản, Viện Khoa học và Công nghệ Công nghiệp Tiên tiến Quốc gia (AIST) đã không ngần ngại tham gia vào dự án này. Hai bên đã phân tích chi tiết từng cử động của bàn tay và ngón tay khi sử dụng máy tính.
* Được phát triển dựa trên nghiên cứu chung được tiến hành với Viện Khoa học và Công nghệ Công nghiệp Tiên tiến Quốc gia (AIST)
Chúng tôi không chỉ đơn giản là muốn tạo ra một sản phẩm mới, vì vậy chúng tôi đã suy xét cẩn thận những đặc điểm nào nên được thay đổi hoặc giữ lại. Khi xem lại chiếc máy tính Casio đầu tiên được công bố vào năm 1957, máy tính 14-A, tôi đã tham khảo các bản tin và tài liệu quảng cáo của công ty để tìm hiểu mục đích thiết kế đối với kích cỡ và cách sắp xếp các phím, v.v. Tôi thậm chí đã phỏng vấn một số nhà phát triển ban đầu để hiểu được ý nghĩa đằng sau thiết kế hiện tại. Tất cả những điều này đã được thực hiện trước khi chúng tôi bắt đầu nghiên cứu với AIST.
Nghiên cứu chi tiết về tư thế tay của người dùng máy tính đã mở ra một khái niệm hoàn toàn mới: mặt bàn phím nghiêng
Kiểm tra khả năng thao tác của máy tính trên các bề mặt nghiêng khác nhau — từ 0° đến 9°, với khoảng tăng là 1°
Phân tích một tập hợp dữ liệu lớn, bao gồm chi tiết về tư thế và cử động tay và ngón tay, tốc độ nhấn bàn phím và trọng lượng phím đã cung cấp các gợi ý về những yếu tố giúp nhập liệu bằng phím trở nên dễ dàng hơn. Có một điểm chung nổi bật trong các đối tượng được kiểm tra, đó là: ngay cả khi máy tính được đặt nằm ngang, tay người dùng vẫn có xu hướng nghiêng ra ngoài. Giả thuyết này sau đó cho rằng việc để máy tính nghiêng để căn chỉnh mặt của máy tính với tay người dùng có thể giúp cho việc nhập dữ liệu trở nên dễ dàng hơn. Sau khi kiểm tra nhiều nguyên mẫu với các góc độ khác nhau, có thể thấy rõ rằng mặt nghiêng phù hợp hơn với tay của người dùng và nâng cao khả năng sử dụng.
“Giúp giảm lỗi khi nhập dữ liệu”
—Một người đàn ông khoảng 50 tuổi cho biết
“Có vẻ dễ sử dụng, tôi thậm chí không cần phải nhìn vào phím”
—Một người phụ nữ khoảng 30 tuổi cho biết
“Tôi cảm thấy máy tính như chiều theo đường nét bàn tay của tôi và sử dụng rất thoải mái”
—Một người phụ nữ khoảng 30 tuổi cho biết
“Thao tác nhập liệu dễ dàng mà không cần phải cử động ngón tay quá nhiều”
—Một người phụ nữ khoảng 30 tuổi cho biết
Một kiến thức phổ biến trong nghiên cứu công thái học đó là tư thế tay nghiêng là một tư thế thoải mái và tự nhiên. Tuy nhiên, kiến thức đó chưa bao giờ được áp dụng trong thiết kế máy tính! Để xác định độ nghiêng lý tưởng, chúng tôi không chỉ xem xét khả năng nhập liệu bằng phím dễ dàng mà còn đảm bảo kiểu dáng bên ngoài phù hợp với một chiếc máy tính.
Nghiêng mặt bàn phím, nhưng không nghiêng các phím: Các lần thử nghiệm liên tục đã cho ra đời Phím bậc thang dễ sử dụng
Trọng điểm 1
Máy tính được sử dụng với tay phải nghiêng một góc
Trọng điểm 2
Hướng nhấn bàn phím vẫn giữ phương dọc
Các thử nghiệm tiếp theo đã dẫn đến một khám phá quan trọng khác, đó là: hướng nhấn phím luôn là phương dọc, ngay cả khi máy tính bị nghiêng. Đây là bí mật đằng sau các Phím bậc thang dễ sử dụng, chúng được thiết kế vẫn giữ phương dọc ngay cả khi mặt bàn phím bị nghiêng. Khi bố cục chức năng của Máy tính công thái học bắt đầu hoàn thiện, đã đến lúc kết hợp thông tin chuyên sâu mới này vào trong thiết kế.
Thiết kế thân thiện lấy người dùng làm trọng tâm với các góc bo tròn mềm mại
Ảnh minh họa được sử dụng để xem lại hình ảnh của máy tính, còn các mô hình được dùng để đánh giá hình dạng 3D của máy tính. Số lượng các phương án thiết kế quá lớn để mô tả ở đây.
Kimura đã trao đổi với Shunsuke Oka về ý tưởng cơ bản, sau đó Oka đã thêm nét sáng tạo của mình vào ý tưởng thiết kế sản phẩm cho Máy tính công thái học. Ban đầu, ông nghĩ đến việc thiết kế máy tính có nhiều góc cạnh hơn, giống như chuột hay bàn phím chơi game, nhưng cuối cùng ông đã chọn thiết kế bo tròn mềm mại này.
Lúc mới nhận được yêu cầu này, tôi cảm thấy vô cùng hào hứng khi thực hiện một “thiết kế đánh dấu kỷ nguyên mới” với một ý tưởng khác biệt đáng kể so với các máy tính thông thường. Tôi đã cân nhắc nhiều ý tưởng khác nhau, nhưng cuối cùng tôi đã chọn thiết kế “thân thiện với người dùng”, dựa trên những gì Kimura đã nói: “Tạo ra máy tính phù hợp với con người chứ không để con người phải điều chỉnh theo máy tính.” Tôi đã sử dụng các đường cong để tạo nên thiết kế tổng thể bo tròn mềm mại.
Quy trình thiết kế máy tính công thái học
1. Giải quyết khoảng cách giữa mặt bàn phím và màn hình LCD
Oka cho rằng việc khó nhất chính là giải quyết một cách tinh tế sự khác biệt về chiều cao do mặt nghiêng của bàn phím gây ra. Anh đã thử qua nhiều đề xuất khác nhau - từ việc làm nổi bật sự khác biệt về chiều cao cho đến việc thử nhiều phương pháp để bổ sung độ nghiêng.
2. Chủ đề thiết kế cho hình dáng máy tính
Nhiệm vụ tiếp theo là xác định chủ đề chung cho hình dáng của máy tính. Oka đã thử nhiều cách để xác định hình dáng của máy tính, từ dạng đường thẳng để làm nổi bật tính mới mẻ trong thiết kế, đến việc kết hợp các đường cong để thiết kế trông mềm mại hơn.
3．Hình dáng các góc cạnh
Oka đã đặt trọn tâm huyết của mình trong việc xác định hình dáng chi tiết các góc cạnh của máy tính. Anh đã thực hiện vô số mô hình thông qua máy in 3D để xác nhận chính xác hình dáng nào phù hợp nhất với hình ảnh dự định.
4．Thiết kế họa tiết trên mặt sau của vỏ
Tất nhiên, họa tiết trên mặt sau của vỏ cũng ảnh hưởng đến việc cầm nắm máy tính dễ dàng như thế nào. Các rãnh có họa tiết gợn sóng đảm bảo cầm chắc chắn từ mọi hướng.
5．Kiểu dáng cuối cùng
Với mong muốn tạo ra một thiết kế không chỉ mang đến sự thoải mái khi sử dụng mà còn phải ấn tượng với người dùng, Oka cuối cùng đã tìm thấy được sự cân bằng tuyệt vời giữa cấu trúc bất đối xứng của máy tính dựa trên lý thuyết công thái học với kiểu dáng bo tròn mềm mại, duy trì sự thoải mái khi sử dụng.
Mặc dù có sự khác biệt về chiều cao, mặt bàn phím và màn hình LCD trông phải tương thích với nhau để có được một thiết kế chỉn chu cho sản phẩm này. Đó là thách thức chính. Tôi đã dành nhiều thời gian và công sức trước khi tìm ra được giải pháp lý tưởng. Phần khó khăn tiếp theo chính là các rãnh ở mặt sau của vỏ. Độ sâu và chiều rộng của các rãnh ảnh hưởng đến cảm giác cầm máy tính trong tay, vì vậy tôi đã thử nhiều lựa chọn khác nhau trước khi đưa ra quyết định phù hợp nhất. Điều tôi chú trọng trong mọi việc tôi làm là đảm bảo thiết kế sẽ mang lại cảm giác quen thuộc như một chiếc máy tính thông thường nhưng đồng thời cũng trình bày sản phẩm theo một cách đầy mới mẻ. Mục tiêu của tôi là tạo ra một thiết kế phù hợp cho một chiếc máy tính để phù hợp với mọi người.
Máy tính công thái học: Được chế tạo để thực hiện các phép tính hàng ngày một cách đơn giản và dễ dàng
Máy tính công thái học là kết quả của quá trình phát triển đầy tâm huyết trong bốn năm rưỡi kể từ tháng 4 năm 2018. Đây là thành tựu đỉnh cao trong một nỗ lực đầy tham vọng là giúp việc nhập dữ liệu bằng phím trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết đối với những người chỉ sử dụng từ ba đến năm ngón tay phải. Các nhà phát triển có vài lời cuối cùng trong lúc chuẩn bị giới thiệu sáng kiến mới của họ cho thế giới.
Tôi thực sự muốn tạo ra một chiếc máy tính tốt hơn, thực sự phù hợp với mọi người và nhu cầu của họ, ngay cả khi tôi biết rằng có nhiều lựa chọn khác nhau trên thị trường. Tôi hy vọng chiếc máy tính này sẽ được sử dụng bởi nhiều người thuộc mọi lứa tuổi và nghề nghiệp, cần tính toán trong công việc của họ. Thông thường, khi phải sử dụng máy tính, mọi người có thể cảm thấy hơi căng thẳng, ngay cả khi chỉ sử dụng trong một khoảng thời gian ngắn. Nếu thiết kế mới của chúng tôi giúp cho thời gian thao tác với máy tính trở nên hiệu quả hơn hoặc thoải mái hơn cho mọi người, điều đó sẽ khiến tôi thực sự hạnh phúc.
Ngoài Casio ra, liệu có công ty nào đặt trọn tâm huyết vào thiết kế máy tính và khả năng nhập dữ liệu bằng phím dễ dàng không? Tôi thực sự hy vọng các bạn sẽ dùng thử chiếc máy tính này để có thể trải nghiệm những gì khiến máy tính Casio khác biệt với tất cả các máy tính còn lại. Tôi hy vọng mọi người sẽ tự khám phá các ý tưởng giúp cho việc sử dụng chiếc máy tính này trở nên dễ dàng và thoải mái hơn.
Bài phỏng vấn với nhà phát triển